Czy rozpoczynając naukę gry, trzeba znać akordy pianino? Akordy są podstawą harmonii w muzyce. Zrozumienie ich struktury pozwala na lepsze komponowanie, improwizację, interpretację utworów i umożliwia szybkie nauczenie się nowych piosenek oraz aranżowanie utworów.

Bez tej podstawowej wiedzy trudno jest grać nawet najprostszą piosenkę. A zatem do dzieła! Ten przewodnik to kompletne kompendium wiedzy, omawiające budowę akordów oraz praktyczne wykorzystanie najpopularniejszych z nich.

Do czego potrzebne są nam akordy?

Gdyby popatrzeć na linię czasu i rozwoju młodego muzyka, powiedzielibyśmy, że na pierwszym miejscu jest podstawowe opanowanie umiejętności czytania nut. Nuty są dla nas jak ściąga lub notatki, których nie musimy wkuwać na pamięć, a które zawsze możemy mieć pod ręką, gdy trenujemy nasze palce, aby każdy z nich potrafił grać niezależnie od innych.

Na drugim miejscu jest umiejętność tworzenia i grania akordów w pozycji podstawowej i w przewrotach. Dzięki nim jesteśmy w stanie:

• stworzyć prosty lub bardziej skomplikowany akompaniament nawet do piosenek, które słabo znamy,
• grać na keyboardzie, wykorzystując gotowe podkłady muzyczne,
• grać z innymi muzykami, np. w towarzystwie gitary,
• akompaniować samemu sobie, co oznacza, że prawa ręka odpowiada za melodię, a lewa obsługuję harmonię wyrażoną konkretnymi akordami,
• improwizować, wiele schematów dobrych solówek opiera się właśnie na akordach.

Punkt wyjścia, czyli skala diatoniczna

Akordów na pianinie jest bardzo wiele. Może to nieco przytłaczać i zniechęcać szczególnie początkujących pasjonatów gry na pianinie. Dlatego warto na wstępie poczynić pewne założenia, od których rozpoczniemy naszą przygodę.

• Każda skala (tonacja) posiada 7 dźwięków, z których się składa. Dla przykładu: tonacja C-dur składa się z dźwięków: C,D,E,F,G,A,B.
• Są to dźwięki naturalne przypisane do tej tonacji. Nazywamy je dźwiękami diatonicznymi.

Akordy diatoniczne (naturalne) trójdźwiękowe

Akordy na pianinie trójdźwiękowe to grupa trzech klawiszy naciśniętych jednocześnie. Trochę jak zespół trzech specjalistów, z których każdy ma inną wiedzę, a razem tworzą niepokonaną drużynę.

Wiedząc, że dźwięków diatonicznych jest tylko 7 (zawsze!), możemy zacząć budować na nich akordy, rozpoczynając od każdego z tych dźwięków osobno. Pamiętajmy, że akordy zbudowane są na zasadzie tercjowej. Mówiąc prościej, aby stworzyć akord, musimy naciskać co drugi dźwięk diatoniczny:

W ten sposób możemy utworzyć 7 akordów diatonicznych naturalnie występujących w danej skali od dźwięków diatonicznych. Jeszcze słowo o zapisie podstawowych akordów: wielką literą oznaczamy akordy durowe, a więc C będzie oznaczać akord durowy. Z kolei akordy molowe oznaczamy, dopisując do wielkiej litery małe „m”, np.: Am, czyli akord A-mol, lub po prostu oznaczając go małą literą, np. „a”. W dalszej części będziemy stosować pierwszy zapis dla akordów molowych.

• C (I): C-E-G
• Dm(II): DFA
• Em (III): EGB
• F(IV): FAC
• G(V): GBD
• Am(VI): ACE
• Bdim(VII): BDE.

Widzimy, że w ramach akordów diatonicznych występują 3 typy akordów: 

• Akordy durowe pianino, czyli takie, gdzie między pierwszym a drugim dźwiękiem mamy tercję wielką (czyli przestrzeń 3 wolnych półtonów) oraz między drugim a trzecim dźwiękiem – tercja mała (czyli przestrzeń dwóch wolnych półtonów). Akordy durowe w postaci naturalnej występują na stopniu I (tonika), IV (subdominanta), V (dominanta). Ta zasada jest prawdziwa dla wszystkich tonacji. Dlatego warto nauczyć się akordów numerycznie zamiast (tylko) nazwami dźwięków.

• Akordy molowe pianino to takie, których proporcje są odwrotne w stosunku do akordów durowych, a więc między pierwszym a drugim dźwiękiem mamy tercję małą oraz między drugim a trzecim dźwiękiem – tercję wielką. Akordy molowe w formie naturalnej występują na stopniu: II, III oraz VI.
• Ostatnim na liście jest akord zmniejszony. Jest to akord, w którym zarówno między pierwszym a drugim dźwiękiem akordy i drugim a trzecim występują tercje małe, czyli dwa wolne półtony. Taki akord w formie naturalnej pojawia się tylko raz zawsze na 7 stopniu.

Jeśli masz ochotę opanować akordy i zacząć samodzielnie grać piosenki, sprawdź nasz kompleksowy kurs: Akademia Pianina. Interesuje cię sztuka tworzenia akompaniamentu na pianinie? Na pewno zakochasz się w bogatym materiale kursu: Akompaniament w muzyce rozrywkowej. 

Aby zamknąć temat, możemy również powiedzieć o akordach zwiększonych, czyli takich, w których zarówno między pierwszym a drugim dźwiękiem akordu i drugim a trzecim występują tercje wielkie, czyli trzy wolne półtony.

Akordy czterodźwiękowe

Akordy czterodźwiękowe dodają kolejny poziom głębi. Jeśli do akordu trójdźwiękowego dodamy kolejny dźwięk, powstają nam akordy czterodźwiękowe. W formie podstawowej powstają nam akordy septymowe, czyli do akordu trójdźwiękowego dodaliśmy dźwięk danej skali – septymę:

• Cmaj7 (I): C-E-G-B
• Dm7(II): DFAC
• Em7 (III): EGBD
• Fmaj7(IV): FACE
• G(V): GBDF
• Am7(VI): ACEG
• Bm7((b5) (VII): BDEA

 Mamy dwa rodzaje akordów czterodźwiękowych septymowych:

• Cmaj7: C – E – G – B

Zwróć uwagę na to, że dźwięk 7 dla akordów maj jest obniżony od prymy (czyli podstawowego dźwięku, od którego pochodzi nazwa danego akordu) o pół tonu.

• G7: G – B – D – F

W tym przypadku  dźwięk 7 jest obniżony o dwa pół tony, czyli cały ton. 

Chord shells i guide tones

Chord shells to uproszczone wersje akordów. Aby móc opanować akordy sprawniej i na wyższym poziomie, a przy okazji stworzyć sobie solidną bazę pod akordy jazzowe, warto skupić się na chord shells. Jest to kombinacja dwóch z trzech następujących dźwięków akordu: prymy (pierwszego dźwięku akordu), tercji (trzeciego dźwięku akordu) oraz septymy ( siódmego dźwięku akordu)

Z kolei Guide tones to tercje i septymy, które definiują charakter akordu i prowadzą harmonicznie do następnych akordów.

Akordy zbudowane w stylu Chord shells świetnie brzmią w piosenkach. Są proste w budowie, a jednocześnie pozwalają uzyskać ciekawe głębokie brzmienia. Ten materiał możesz opanować w naszym kursie Chord Shells w piosenkach dostępnych w naszym sklepie.

Magiczny akord SUS

Akordy SUS to pierwsze akordy na wyższym poziomie niezbędne do tworzenia ciekawego akompaniamentu. O ile na opisanych wyżej akordach zagramy w sposób dość prosty, o tyle akordy SU otwierają przed nami wrota znacznie większych możliwości.

Nauka akordów pianino – wprowadzenie do akordów rozszerzonych

Akordy nie kończą się na czterech dźwiękach. Możemy dodawać do nich kolejne dźwięki, tworząc bogatsze ich wersje, a więc 9-kę, 11-kę czy 13-kę. Takie akordy potrafią zbudować naprawdę super brzmienie, choć wymagają trochę praktyki, aby je opanować. Całość materiału wraz z ćwiczeniami praktycznymi i lekcjami dotyczącymi aranżacji znajdziesz w naszym kursie: Akordy jazzowe w muzyce rozrywkowej.Chcesz poznać wszystkie akordy na pianino i rozwijać swoje umiejętności gry na pianinie? Odwiedź naszą stronę cleverkid.pl i zapisz się na nasze kursy online. Razem odkryjemy piękno muzyki i rozwiniesz swoje zdolności w sposób efektywny i przyjemny!